De wetenschap van het smeren van machines: Slijtage
Geplaatst op 1 oktober 2020


De wetenschap van het smeren van machines: Slijtage


Wat is slijtage?

Slijtage is, naast smering en wrijving, ook een onderdeel van tribologie. Slijtage is de geleidelijke verwijdering, beschadiging of verplaatsing van materiaal op vaste oppervlaktes. Dit kan bijvoorbeeld door een glijdend of stotend contact, al dan niet met een chemische of thermische belasting.  



Verschillende vormen van slijtage

Er zijn verschillende vormen van slijtage. Welke vormen zijn er en wat houden deze verschillende vormen van slijtage in?

  • Adhesieve slijtage ontstaat doordat twee oppervlakken tegen elkaar aan bewegen. Het oppervlak wordt warm door de beweging en door de te hoge oppervlaktedruk. De oppervlakken plakken aan elkaar vast en worden door de beweging weer uit elkaar getrokken. De harde deeltjes die loskomen bij het uit elkaar trekken, zorgen voor abrasieve slijtage.  

  • Abrasieve slijtage ontstaat doordat harde deeltjes of uitstulpingen tegen een vast oppervlak schuren. In dit geval is het schurend medium harder dan het oppervlak. Het abrasieve medium heeft vaak scherpe hoeken en kanten waardoor spanen uit het vaste oppervlak verwijderd worden.

  • Corrosieve slijtage treedt op als door corrosie afvalproducten worden gevormd zoals oxiden of carbonaten. Deze werken als een schurend medium tussen de twee oppervlakken. Daarnaast is er ook sprake van corrosieve slijtage daar waar de beschermende oxidehuid wordt verwijderd door een abrasief medium, waardoor het mogelijk wordt dat de corrosie alsook de slijtage versneld kan optreden.

  • Oppervlakte vermoeiing treedt op bij herhaaldelijke wisselende belastingen. Hierdoor ontstaan lokaal scheuren in het materiaal. Dit type slijtage komt vaak voor bij kogellagers, nokken en tandwielen.

Naast bovenstaande vormen van slijtage heb je ook cavitatie slijtage, bijtende slijtage en erosieve slijtage. Alle vormen van slijtage worden toegelicht in de combinatietraining MLA 1 en MLT 1.

Bij welke vorm van slijtage ontstaan scheuren in het materiaal?
Toon resultaten
Adhesieve slijtage.
Bijtende slijtage.
Oppervlakte vermoeiing.
Abrasieve slijtage.
Erosieve slijtage.
na stemmen
Verberg resultaten

Oorzaken slijtage

Terwijl het resultaat van slijtage gelijk mag lijken, zijn de oorzaken van slijtage verschillend. Vaak treden er tegelijkertijd meer vormen van slijtage op. In de praktijk is niet altijd te onderscheiden welke vorm van slijtage de hoofdoorzaak is van bepaalde beschadigingen. Sommige vormen van slijtage bij gesmeerde contacten kunnen door de keuze van een geschikt smeermiddel worden beinvloedt, andere weer niet. Slijtagevormen waarbij materiaalvermoeiing een rol speelt, kan alleen door materiaalkeuze worden beinvloed. Het is belangrijk om te achterhalen wat de veroorzakende factoren zijn voor de slijtage zodat de slijtage kan worden aangepakt.  


Meer informatie over de combinatietraining MLA 1 en MLT 1 vindt u hier.